Jesus og julenissen

Då eg var åtte, kanskje ni år, fann eg ut at det var på tide å gjere ein test på om julenissen eksisterte eller ikkje. Eg hadde etterkvart byrja å innsjå at julenissen ikkje finst. «Æg trur ikkje på julenissen lengre». Men foreldra mine likte å utnytte den vesle usikkerheita eg kjente på då eg sa dette. For det kunne jo vere. Kanskje.

Brevtest. For å vere heilt sikker på at eg hadde rett laga eg det som i auga mine var ein hundre prosent sikker test. Eg avtalte med pappa at eg skulle skrive eit brev med namnet hans på, og han lova at om det var han som kom opp med sjokolade natt til første juledag, skulle han ta med seg brevet. Teorien var at om brevet framleis låg der neste dag var det eit teikn på at julenissen fanst.

Eg trur menneske har ei trong til å teste, ei trong til å finne ut korleis noko heng saman eller fungerer. Me vil så gjerne vite. Nesten all vitskapeleg forsking er bygd på at me er nyfikne, stillar spørsmål og prøver å svare på dei. Av og til er kanskje ikkje forsøket ein gong til for det vitskaplege, men berre til for å sjå kva som faktisk skjer.

Teste Gud. Som kristne kan det av og til freiste å teste Gud. Teste om han er der, om han svarer. Av og til skulle eg ønske at eg kunne lagt igjen eit brev, slik eg gjorde for å teste om julenissen eksisterte, og bedt han om å ta det med. Berre for å vere heilt hundre prosent sikker.

«Heldige dei som berre veit», tenkjer eg. Dei som aldri opplever at det er vindstille, men at setninga: «Gud er som vinden: Du kan ikkje sjå han, men du kan føle han» alltid gir meining. Eller som Olaug Vervik Bollestad sa i Min Tro-intervjuet med Vårt Land i november: «Troen har bare vært der. Kanskje jeg er litt enkel­ sånn, men jeg har aldri vært inne på tanken at jeg ikke skulle tro på Jesus».

Ein kan lure på om dei som tenkjer slik har sett noko me andre ikkje ser. Og mest sannsynleg har dei det òg. Ikkje skrift på veggen eller store mirakel, men at dei ser Gud i kvardagen når noko skjer. Dei ser han ikkje fordi dei testar om han er der, men fordi dei kvilar i at han er der.

I tillegg kan ein jo spørje seg kva som hadde skjedd om ein hadde testa og fått eit positivt svar. Kva om eg hadde opplevd skrift på veggen, englebesøk eller brevsvar? Hadde eg klart å slå meg til ro med det?

Gullkalven. Alle som har lese historia om israelittane i ørkenen veit at ti landeplager, fridom, deling av Raudehavet og manna frå himmelen ikkje var nok til å unngå at israelittane laga ein gullkalv. Få i Bibelen fekk så mange teikn på at Gud eksisterer, og likevel vendte dei seg bort så snart det vart vanskeleg.

Dei siste åra har eg fått eit sterkt forhold til å gå til nattverd. Nettopp fordi det handlar meir om å kvile i at Gud eksisterer og ta i mot som ei stadfesting på nettopp dette, heller enn å teste og seie: «Viss du verkeleg er der så vis det». Eg trur kristenlivet blir så mykje enklare av å senke skuldra, finne fram den delen i seg sjølv som over fleire år klarte å overtyde ein om at julenissen var ekte. For ein stad inni oss trur eg me har evna til å kunne tru utan å ville teste.

Stille spørsmål. Likevel kan eg ikkje legge vekk den nyfikna som får meg til å ville teste. Eg må stille spørsmål, utvikle og utforske trua, utfordre meg sjølv på å leve det eg lærer. Særleg trur eg ei opning for å stille dei store spørsmåla har gjort det lettare for ein del å tru. I haust starta podcasten Reisenopp, ein podcast om tru og tvil og alt det utanfor og i mellom. På Facebook-gruppa til podcasten kan ein sjå at fleire set pris på at det blir snakka ope om det som elles ikkje blir snakka om.

Eit slikt forum og det at nokon snakkar høgt om både positive og negative sider ved å tru kan bli ei hjelp til å kvile framfor å teste. I staden for å stresse med at ein ikkje trur nok eller ikkje føler nok, opplever ein at andre tenkjer dei same tankane. At andre set ord på det ein sjølv føler. Særleg i kristen samanheng trur eg det er sterkt undervurdert. For kristenlivet kan bli så glamorøst, perfekt og flott at det blir lite rom for dei tankane fleire av oss strever med.

Sjølv om behovet for å teste framleis er der, trur eg det er meir sunt å kvile i lengda. Og til og med testar kan ha store feil med seg som gjer at ein får feil svar. Julenissetesten min vart positiv, for korleis kunne ni år gamle Mai Lene kome på at andre i familien enn pappa kunne vere julenissen?

Denne kommtaren vart  publisert i Vårt Lands papiravis 20. desember 2018