Å vere for dyr i bur, er å vise fram sine dårlege haldningar

Viktigheita av gode haldningar

Tirsdag sist veke stod det på trykk ei sak i Dagbladet om kaninhald. Saka handla om kaninen Erling som hadde site ti åreinsam i eit lite bur. Som eit resultat av det stillesittande burlivet fekk Erling beinskjørhet, leddgikt og slitasjeforandringar i ryggen. I tillegg blei han deformert grunna manglande muskulatur. Årsaka til at saka er svært god, er at det sit mange misheldne kaninar som Erling rundt i landet. Ofte utan at eigaren veit at han driv nettopp mishald. Dei treng kunnskap for å endre haldningar til hald av kanin i bur.

Tirsdag kveld var oppslaget den mest delte nyhendesaka hos Dagbladet på nett. Det sat nok mange kanineigarar heime og skotta bort på sin eigen kanin. Nokre av dei tek til seg informasjon om skikkeleg kaninhald, andre vel å riste på hovudet og kalle det idiotisk. Deira kanin har alltid site i bur, og den har pen pels, sit roleg, er tam og et maten sin. Desse dyreeigarane trur at kaninen si åtferd i buret, er åtferda til ein kanin som trivast.

Det handlar om at ein trur at åtferd utvikla som ein følge av dyras tilpasning til eit lite tilfredstillande miljø, er normal åtferd.

Lat oss sjå på kalkunar. Det er gjort forskning på kalkunar som sit meir, og bevegar seg mindre, enn kva som er normalt for ein kalkun. Merk deg at desse dyra ikkje sat meir på baken enn det bonden meinte var normalt. Når desse kalkunane så fekk smertelindrande medisinar, begynte dei å bevege seg meir. Dei brukte også kortare tid på å tilbakelegge kortare avstandar for og helse på ein partnarar av det andre kjønn.

Av bonden vart desse rolege kalkunane oppfatta som kalkunar som treivst og kosa seg. Når ein så obduserte desse kalkunane, fann ein at dei hadde ødelagde og degenererte hofteledd. Det var altså øydelagde ledd som gjorde at dei sat mykje i ro, ikkje kos og trivsel. Så feil kan tok altså bøndene i dette forskningsprosjektet, og like feil tek kanineigarar som påstår kaninane deira har det fint i små bur. Burtilpassa åtferd vert oppfatta som trivselsåtferd.

Vi kjenner også til argumentasjonen frå pelsdyrnæringa. Næringa viser stadig fram pene, heile revar i media sjølv om det er lenge sidan ein gjekk bort frå å vurdere god dyrevelferd utfrå antal sår.

Likevel: når vi veit at kaninar kan springe opp mot førtifem kilometer i timen, er det absurd å tenke på at dei sit i små bur. Vi veit at kaninar er veldig sosiale. Likevel blir mange kaninar haldne ein og ein. Dei vert fora med gulrøter og epler fordi eigaren har sett søte kaninar ete gulrot i Disney-filmar. For verkelege kaninar er gulrøter og frukt derimot direkte helseskadeleg.

Nøkkelen til betre dyrehald, er betra haldningar, og betre haldningar kan skapast gjennom auka kompetanse. Det er ingen, som med kompetanse i hand, kan heve at rev eller kanin i bur er godt dyrehald. Dei kan kun hevde det på bakgrunn av haldningar: det er ok med dyr i bur. 

Saker som kaninen Erling er viktige saker å løfte fram fordi dei kan skape kunnskap rundt godt stell. På sikt vil auka kunnskap kanskje føre til mindre hald av kanin i bur, på same måte som mediepresset mot pelsnæringa vil sikre oss eit pelsdyrfritt land innan få år. Vi lever i eit kompetansesamfunn. Det må få konsekvensar, også for gårsdagens burdyrehald.