Eit fattigare bibelmål

Eit sentralt emne er den aronittiske velsigninga. Den finn me i den tradisjonelle forma i (DNB 1978): 4 Mos 6,24-26 Herren velsigne deg og vare deg! 25 Herren la sitt andlet lysa over deg og vere deg nådig! 26 Herren lyfte sitt åsyn på deg og gjeve deg fred!

No er dette forandra.  I 3. lekken står det:  Herren lyfte sitt andlet mot deg og gje deg fred! Det gjeld altså vers 26 der åsyn er bytt ut med andlet. I DNB 1978/85 er ordet åsyn  brukt 302 gonger. I DNB 2011 finst ikkje ordet åsyn.

I dansk bibel av 1933 står det: 4 Mos 6,24-26 HERREN velsigne dig og bevare dig, 25 HERREN lade sit Ansigt lyse over dig og være dig nådig, 26 HERREN løfte sit Åsyn på dig og give dig Fred!

I den engelske King James 1611 (1769) står det:  4 Mos 6,24-26 The LORD bless thee, and keep thee: 25 The LORD make his face shine upon thee, and be gracious unto thee: 26 The LORD lift up his countenance upon thee, and give thee peace. (Ordet som er sett i kursiv her, har eg gjort.)

Eg går ut frå at når det i 3. lekken i desse bibelomsetjingane, er brukt eit anna ord for andlet enn i dei to fyrste lekkjene, så har det si rot i grunnteksten. Det er difor vanskeleg å skjøna kvifor BNB 2011 har gjort den endringa som er gjort der.

For meg er den aronittiske velsigninga ein av dei mest fundamentale og viktigaste avsnitta me har i GT. Eg opplever desse orda slik:                                                                                                                                                                    Herren velsigne deg og vare deg!     Det er skaparen som har omsut for og vernar skapningen, menneske.                                                                                                                                                                                                                  Herren la sitt andlet lysa over deg og vere deg nådig!     Nåden møter me først i fullt mål i Herren Jesus Kristus, som kom for å frelsa heile verda.                                                                                                                                       Herren lyfte sitt åsyn på deg og gjeve deg fred! Freden kjem til oss gjennom Den Heilage Ande. Den har gjerne fått symbolet Ei Kvit Due, Fredsdua, slik me møter den under Jesu dåp (Matt 3,16).

Eg meiner eg også har blitt fortald, at i det gamle Israel var det slik at når nokon var skulda for eit brotsverk og sat framfor domaren i ei rettssak, då var det eit teikn: Dersom domaren lyfte hovudet og såg på den som var saksøkt, lyfte si åsyn på han, då var det teiknet på at han var frikjend og kunne gå i fred.

For meg er den om lag 4000 år gamle aronittiske velsigninga, eit sterkt uttrykk for nærværet av Den Treeinige Gud. Den Treeinige Gud var ikkje noko omgrep i GT, så ein kan sjå på dette som eit innsyn ein får i etterpåklokskapens ljos. No er det  kvart menneskje sitt privilegium å oppleva den aronittiske velsigninga på sin måte. Dette var min måte. Elles kan det vera verdt å minnast at det var kyrkjefaderen Martin Luther som tok den aronittiske velsigninga inn i høgmessa.

Målet, språket vårt er også ein viktig del av vår kultur, når det gjel ordet åsyn, har det røter langt tilbake i tid. Bibelen har vore og er, når det gjeld målet vårt, ein av dei viktigaste kulturberarane me har.

Bibelselskapet har sikkert hatt ei god meining med endringane som er gjort, men for meg verkar det meiningslaust. Det er det både vondt, sårt og trist når ein i DNB 2011, tuklar med desse formuleringane. Det gjeld formuleringar som i vår bibel har stått fjellstøtt i meir enn 100 år, og som me ser i den engelske bibelen i mange hundre år. Eg må leggje til: Eg finn den gamle formuleringa meir poetisk.

Ei anna sak er meir ein kuriositet. For nokre veker sidan såg eg på TV, det var song programmet Bit for bit. Der høyrde eg programleiar bruka uttrykket «Heile sulammiten». Det er eit bibelsk uttrykk tenkte eg, eg må eg finna ut kor det står.  Eg gjekk til databibelen min og søkte, men utan resultat, ikkje før eg søkte i DNB 1938 fann eg det:

Høgs 6,13 Å, snu deg, snu deg, Sulammit! Snu deg, snu deg, so me fær sjå på deg! - Kva vil de sjå på Sulammit? - Ein dans som i Mahana'im!

I engelsk King James:  Høgs 6,13   Return, return, O Shulamite; return, return, that we may look upon thee. What will ye see in the Shulamite? As it were the company of two armies.

I dei to nyaste norske bibelversjonane våre, er ordet Sulammit borte eller omskrive. Ein stiller seg spørjande, når dette uttrykket som er blitt ein del av vår daglegtale er fjerna, kvifor?

Gerhard Berge