Gjer narr av kristne, fordømer jødar, men unnskylder og respekterer muslimar

Islamsk tru og teologi er eit vilkår for framvekst av islamisme

Historieprofessor Øystein Sørensen har i boka "Drømmen om det fullkomne samfunn" karakterisert islamisme som ein totalitær ideologi på linje med fascisme, nazisme og kommunisme. Historisk måtte fred, fridom og menneskeverd vike der slike farsotter for fram. Og drivne av dødsforakt og blind bokstavtru startar no islamistar borgarkrig der dei er mange, og truer fred og fridom sjølv der dei er få. Det første skjer i Midtausten, Pakistan og Afghanistan, og det andre på mest alle stader der islam er representert. For sjølv om fleirtalet av muslimar har liten sympati for dei mest ytterleggåande valdsvariantane av islamisme, er det nettopp frå eit utgangspunkt i vanleg islamsk tru at radikaliseringa skjer. Så kunne ein kanskje vente eit kritisk søkjelys både på islamisme i alle former og på dei faktorar og miljø som fremjar denne ideologien. Men det er slett ikkje tilfelle. Media, akademia og politikarar vil ikkje innrømme at islamismen er ei hovudårsak til nemnde (borgar)krigar og terrortruslar, og slett ikkje at det er ein glidande overgang mellom islam og islamisme, som lik nissen alltid følgjer med på lasset. ISILs framferd forsvarar nok ingen, men ho kan stort sett skje i det skjulte fordi merksemda går til Gaza, der jødane/ israelarane får all skuld og fordøming, medan islamistiske Hamas i det store og heile går fri.

Ler av kristne, respekterer islam

Her til lands vert kristne ofte kritiserte og gjort til lått, medan muslimar stort sett får vere i fred om dei er aldri så illiberale og intolerante.  Ein som har vedgått forskjellsbehandlinga er journalisten og forfattaren Kjetil Østli, som i eit intervju i Vårt Land 2. august sa det slik: "I mitt miljø, blant venner og kollagaer i Oslo, ble kristne sett på som noe eksotisk. Noen man kunne peke på og le av.. Plutselig var islam blitt religionen man skulle respektere. Kritiserte man muslimer, var man Frp-er, liksom."  Som ved ein skjebnens ironi kom denne uviljen mot å kritisere muslimar til syne ved dei redaksjonelle vurderingane Vårt Land hadde gjort, både den dagen intervjuet stod på trykk og tidlegare i same veka. Det starta alt på måndag, 28. juli, der Olav Haraldsson fekk det meste av framsida og karakteristikken "sadistisk massemordar" av stortingsrepresentant for SV, Torgeir Fylkesnes. Provoserande nok vart dette publisert som hovudoppslag dagen før Olsok, til minne om St. Olav. Sjølv har eg liten sans for helgenkåring, men desto meir for "Kristenretten" som kong Olav fekk innført på Moster for 990 år sidan. I følgje professor Sverre Steen førte forbodet i denne lova til at folk slutta med å setje barn på skogen og å halde seg med friller og trælar. Men då muslimane fire dagar seinare feira sin Id al-fitr, slutten på fastemånaden ramadan, vart dei ikkje møtt av tilsvarande utsegn i avisa om sin "heilage" profet, sjølv om han også i høgste grad var ein krigarkonge. I staden spanderte Vårt Land ein fem siders velvillig reportasje frå heim og moske med mange og store fargebilde under overskrifta "Å, Id med din glede", dvs ein parafrase over ein kjend julesong.

Vårt Lands val av vinkling

Vårt Land hadde 28. juli også to hovudoppslag om den muslimsk-inspirerte terroraksjonen som PST frykta skulle skje. Men i staden for eit søkjelys på moskear og salafistiske miljø som fremjar radikalisering, hadde Vårt Land ein stor reportasje frå byrådsleiar Stian Berger Røslands besøk ved Central Jamaat-e moskeen på Grønland, der han m.a. sa: "Jeg håper vi en dag bor i en by og et land hvor en ung mann som går i moskeen på fredag mistenkeliggjøres like lite som en ung kvinne som går i kirken på søndag."  At det skulle vere like liten grunn til å mistenkje ein ung, muslimsk mann, er sjølvsagt ønskeleg, men poenget i denne saka var faktisk at unge, muslimske menn var nettopp dei mistenkte. Lenger ute i avisa stod ein kronikk av Omar Heymans som forkynte at "muslimene selv må vite at islamistene og deres ideologi ikke hører hjemme i noen religion, i hvert fall ikke i deres". Leiarartikkelen dagen etter roste Heymans, og det kan vere all grunn til å låne øyre til han. Han har i vaksen alder konvertert frå kvekarsamfunnet, kjend for pasifisme, til sufismen med sin mysterietradisjon. Slik sett er han ingen typisk muslim. I juli skreiv han følgjande i ein kronikk i Stavanger Aftenblad: "Jeg har aldri deltatt på en fredagsbønn i Norge (og jeg har deltatt på hundrevis av fredagsbønner) der talen har handlet om hvordan vi kan redde oss selv og våre familier fra islamistisk ideologi. Jeg har faktisk aldri hørt en eneste muslim, her i Norge, forklare meg hvorfor det er så viktig å ta avstand fra islamistisk ideologi. Hva er problemet? Sover de? Er de muslimer, eller er de muslinger?" Hadde leiarskribenten visst dette, ville han neppe gjentatt  den gale påstanden frå imamar om at radikale muslimar ikkje går i moskeen og at det er derfor dei ikkje får korrektiv til sitt syn.

Å beskytte islam like viktig som å hindre terror

Frå framsida av tysdagsavisa får Hilde Henriksen Waage slå fast at "det er riv ruskende galt å tro at folk i Midtøsten gir støtte til ytterliggående fordi de er muslimer", og på side 8 og 9 får vi vite at FBI lokkar muslimar til å utføre terrorhandlingar i USA. Summen av alt dette blir eit knefall for og ei unnskylding til muslimar for PST sitt varsel, attpåtil med eit intervju, der Lars Gule seier seg nøgd med styresmaktene: "De har behandlet saken på en måte som ikke er egnet til å stigmatisere muslimer". Og både han og media synest å meine at dette var like viktig som å hindre ein eventuell terroraksjon. Dette var iallfall poenget for intervjuet Vårt Land hadde dagen etter med konvertitten Linda Alzghari og Ali Esbati, dagleg leiar for tankesmia Manifest Analyse på ytste venstre fløy og sambuar med Marte Michelet."Fryktet mer muslimhets" var overskrifta for artikkelen, skriven på eit tidspunkt då ein samla politietat var på tå hev for å møte terrortruslar frå muslimsk hald.

Den doble standarden

Men Vårt Land med Rimehaug i spissen fortener ros for informasjon om ISIL si brutale framferd i Irak, ei erobring som har gått hardt utover både sjiamuslimar og kristne. Også reportasjen om Hamas i torsdagsavisa var faktisk korrekt, sjølv om Dag Henrik Tuastad som midtaustenforskarar flest prøver å framstille organisasjonen i eit litt flatterande lys. I fredagsnummeret sa så sjefredaktør Simonnes seg bekymra over kristen fundamentalisme og kva realpolitiske konsekvensar eit slikt syn kunne få. Det var vel skrive som ein kommentar til intervjuet med Gunnstein Nes, formann i "Ordet og Israel", som nett då hadde sitt sommarstemne. Teologien til desse vil eg ikkje hefte for, men kva realpolitiske konsekvensar denne skal ha for konflikten i Midtausten, er eg ikkje i stand til å sjå. Fem hundre bokstavtruande kristne, utan ønske og vilje til å bruke våpenmakt, kan ikkje samanliknast med hundretals millionar arabarar, ein milliard muslimar og det store fleirtalet av medlemslanda i FN, som alle fordømer Israel politisk og dels også truar landet militært. I same avisa var også artikkelen "Terrorfrykt trumfer fornuft". Artikkelen på same dobbelside forkynte stikk motsett bodskap: Folk "følte seg tryggere etter Utøya". Psykologiprofessor Svein Larsen har si forklaring, henta frå spelteori. Mi er enklare: Medan det bak andre terroråtak har stått ein flokk, forstod vanlege folk det som media, antirasistar, mange politikarar og "ekstremistjegarar" ikkje kan innrømme utan å tape ansikt eller misse delar av sitt eksistensgrunnlag: Anders Behring Breivik var ein einsam ulv, til skilnad frå vår norske Anders II.