Historieforskyving 17. mai

17 mai og grunnlovsjubileet er historie. Det er tid for evaluering og ettertanke. Her kjem min første reaksjon.

Vi har vore gjennom ei storslått feiring av grunnlovsjubileet og nasjonaldagen. Mykje av feiringa er det grunn til gleda seg over. Men det står ikkje å nekta at ein må undra seg over noko som mangla både i stortingspresident og statsminister sine talar, så vel som i festmøtet på Eidsvoll som blei sendt på NRK TV.

Det same har vore mykje fråverande i førehandsreportasjar i store deler av media. Det undrar meg at våre fremste leiarar ikkje nemnde eit ord i talane sine om våre kristne røter som nasjon og som viktig sitament bak grunnlova og i utviklinga av demokratiet. For meg blei det eit historieforfalska jubileum når dette var fråverande.

I veka før 17 mai fekk vi høyra om ei ny bok, Gud i Grunnlova. Den kom tydeleg for seint til å gje hjelp mot rotløysa. Det blei naturleg nok nemnt om Menneskerettane og ytringsfridommen sin plass i Grunnlova. Menneskerettane sine kristne røter blei derimot ikkje nemnde med eit ord.

Fakta er at det er kristendommen sin "sivilisatoriske betydning" som har vore den sterkaste drivkrafta i vårt land til utvikling av demokratiet og gitt oss religionsfridom, trusfridom og respekt for andre. Vegen fram mot allmenn røysterett og ikkje minst kvinneleg røysterett har også bakgrunn i haugianismens åndskraft. Det er ikkje islam eller sekularismens intoleranse som har skapt eitt rausare samfunn. Det siste fekk vi eit godt døme på i den nylige reservasjonsdebatten.

Det andre som undrar meg er deltakarane i festmøtet eller rettare sagt - dei som mangla. Igjen var det mykje flott kulturpresentasjon. Det var presentasjon både av innvandrarar, og fleire såkalla rikskjendisar med treffande kommentarar. Nydeleg song av Bergens sangfugl, Sissel Kyrkjebø. Men eg spør: Kvifor var den kristne kyrkja totalt fråverande?

Den norske kyrkja har fått ny relasjon til staten, men har samtidig eigen plass i Grunnlova som vår folkekyrkje. Det burde vore sjølvsagt at det var eit innslag med t.d. Den norske Kyrkja sin preses i festmøtet på Eidsvoll. Kvifor ikkje?

Grunnlovsjubileet fortel oss diverre at det er sterke og historielause krefter som har sterk stilling i det norske samfunnet. Våre røter er visst ikkje lenger sjølvsagde. Det har blitt sagt om Stålsettutvalet, at dei einsidig presenterte kristendommen berre i trussamfunnsperspektiv. Kristendommens sivilisatoriske betydning var fråverande i NOU-innstillinga som bar programmatiske namnet Det livssynsopne samfunn.

Det same må vi seia om grunnlovsjubileet denne jubileumsdagen. ingen tilknyting til kristendommen på jubileumsdagen. Slik historieforfalskning tener ikkje dei ansvarlege til heider.